Op 28 november van dit jaar kwam BIRA-wetenschapper Alexis Merlaud aan op het Belgische Prinses Elisabeth-station op Antarctica. Zijn missie: het installeren van twee van onze instrumenten om lokale metingen van aërosolen in de atmosfeer uit te voeren voor het CLIMB-project van het Koninklijk Meteorologisch Instituut (KMI).

Het Internationaal Ruimtestation werd in de ruimte samengesteld, en vandaag is het 22 jaar geleden dat de eerste module van het ISS "Zarya" (wat "dageraad" betekent in het Russisch) in de ruimte werd gelanceerd (20 november 1998). Enkele weken later werd de tweede module "Unity" gelanceerd en werden de twee modules aan elkaar gekoppeld, wat de eerste fase markeerde in de assemblage van dit permanente station, een samenwerking tussen naties dat de mensheid verder bracht dan ooit tevoren in het tijdperk van de ruimtevaart en –verkenning door mensen.

Cluster is een van de weinige ruimtemissies die ouder is dan 22% van de Belgische bevolking. De missie viert dit jaar zijn 20ste verjaardag en verzamelt nog steeds gegevens over de magnetosfeer van de aarde. Deze continue monitoring is bijzonder interessant voor onderzoekers, omdat het de mogelijkheid biedt om langetermijnprocessen in de aardse magnetosfeer te bestuderen, en hoe deze afhankelijk zijn van de variabiliteit van de zon.

Het gat in de ozonlaag boven het zuidpoolgebied is dit jaar, omwille van de uitzonderlijke koude temperaturen in de stratosfeer, erg diep. Daar waar het ozongat boven Antarctica vorig jaar nog het kleinste ooit gemeten was, zou het dit jaar wel eens een van de grootste kunnen worden. Of het ozongat effectief richting een record zal evolueren, zal de komende dagen en weken door satellietwaarnemingen kunnen bevestigd worden en hangt vooral af van de verdere stabiliteit van de stratosferische polaire vortex.

In de zomer van 2018 ontwikkelde zich een wijdverspreide droogte in Noord- en Midden-Europa. De stijging van de temperatuur en de vermindering van de bodemvochtigheid hebben de uitwisseling van koolstofdioxide (CO₂) tussen de atmosfeer en de aardse ecosystemen op verschillende manieren beïnvloed, zoals een vermindering van de fotosynthese, veranderingen in de ademhaling van de ecosystemen, of nog het toestaan van frequentere branden.

Hoewel het Koninklijk Belgisch Instituut voor Ruimte-Aeronomie een relatief jong instituut is, heeft het een rijke geschiedenis, verstrengeld en verweven met de opkomst van het ruimtetijdperk. In dit artikel vindt u een korte inleiding tot het ontstaan ervan, evenals een archief-videofragment van een uitzending van de BRT (Belgische Radio- en Televisieomroep), en een video die het Instituut vandaag toont.