Stratosferische aerosolen: een belangrijke actor voor het klimaat
Aerosolen verstoren de verspreiding van het zonlicht door verstrooiing en absorptie en hebben daarom een impact op het stralingsbalans van de atmosfeer. Om deze reden zijn ze een belangrijke actor op vlak van klimaat.
De belangrijkste bron van aerosolen in de stratosfeer zijn vulkanen: tijdens grote uitbarstingen sturen explosieve vulkanen as en zwavelgassen naar grote hoogten, waardoor aerosolpluimen lange tijd in de stratosfeer blijven.
Het is dus belangrijk om zo juist mogelijk rekening te houden met aerosolen binnen de modellen voor de evolutie van het klimaat. Dit is een complexe taak.
- Enerzijds kan de aerosolsamenstelling variëren volgens tijd en ruimte, waardoor meerdere types deeltjes gecombineerd worden: vulkanisch sulfaat, deeltjes van marine oorsprong, woestijnstof, meteorietdeeltjes of koolstofhoudende deeltjes die door menselijke activiteit geproduceerd worden.
- Anderzijds vertonen aerosolen ook een grote variabiliteit in grootte, afhankelijk van hun type, hun gechiedenis, de atmosferische condities of locale particulariteiten van de atmosferische dynamiek.
Het gebruik van satellietmetingen om klimaatmodellen af te bakenen
Om de klimaatmodellering-gemeenschap de meest aangepaste datasets te kunnen bieden heeft het BIRA gegevensverzamelingen van satellietexperimenten ontwikkeld, in dit geval van de GOMOS-experiment die de periode 2002-2012 bestreken. Deze belangrijke periode kende een toename in stratosferische aerosolen na opeenvolgende uitbarstingen van tropische vulkanen, terwijl het effect van antropogene activiteiten in de atmosfeer zichtbaarder werd.
Wat een uitdaging vormt in dit soort werk is om de inhoud van de metingen en de beperkingen van het instrument zo goed mogelijk te begrijpen, de meettechniek en de gegevensverwerking, alsook hun impact op de kwaliteit en nauwkeurigheid van de verzamelde aerosolparameters te beheersen.
Een andere uitdaging is om het informatiegehalte van de metingen, die onregelmatig verspreid zijn in tijd en ruimte, te vertalen in goed gedocumenteerde, gebruiksklare dataverzamelingen voor klimaatmodellen.
